sábado, 31 de enero de 2015

Derechos animales - Charles Darwin (1809-1882)

*Conforme el ser humano avanza en civilización, y las pequeñas tribus empiezan a unirse en comunidades mayores, ...cada individuo tendría que extender sus instintos sociales y simpatías a todos los miembros de la misma nación, aunque le resulten personalmente desconocidos. Una vez alcanzado este punto, solo una barrera artificial puede impedir que sus simpatías se extiendan a los humanos de todas las naciones y razas... La simpatía más allá de los confines humanos, es decir, los sentimientos humanitarios hacia los animales inferiores, parece ser una de las últimas adquisiciones morales... Los romanos antiguos apenas la conocían, como se muestra en sus horrorosas exhibiciones de gladiadores. La mera idea de sentimientos humanitarios, en la medida que pude observarlo, resultaba nueva a la mayor parte de los gauchos de las pampas. Esta virtud, una de las más nobles de las que está dotado el humano, parece surgir incidentalmente de nuestra simpatía, cuando ésta se hace más tierna y se difunde más ampliamente, hasta llegar a alcanzar a todos los seres capaces de sentir.

*La diferencia de mente entre el hombre y los animales superiores, tan grande como es, ciertamente es de grado no de tipo.

*El amor por todas las criaturas vivientes es el más noble atributo del hombre.

*Los animales sienten como los hombres alegría y dolor, felicidad e infelicidad.

*A los animales que hemos vuelto nuestros esclavos, no nos gusta considerarlos nuestros iguales.

*La clasificación de las formas, funciones orgánicas, costumbres y dietas demuestra de una manera evidente que el alimento normal para el hombre es vegetal como los antropoides y los simios y que nuestros dientes caninos están mucho menos desarrollados que los suyos. No estamos destinados para competir con bestias salvajes o animales carnívoros.

*Aunque no sabemos con certeza sobre el tiempo o lugar en que el hombre se deshizo de su grueso vello que lo cubría, con poca probabilidad de equivocarnos podríamos decir que debió haber vivido en un país caliente donde las condiciones eran favorables para el estilo de vida frugívoro que, juzgando por analogías, debió de haber sido la manera en que el hombre vivía.

jueves, 29 de enero de 2015

Derechos animales - Leonardo da Vinci 1 (1452-1519)

*Si una persona es cruel con un animal, se considera crueldad, pero cuando muchas personas son crueles con los animales, especialmente en nombre del comercio, la crueldad se acepta y, una vez que hay dinero de por medio, será defendida por personas normalmente inteligentes.

*Realmente el hombre es el rey de las bestias, porque su brutalidad excede la de ellas. Vivimos de la muerte de otros, somos como cementerios andantes.

*Si bien la naturaleza ha dado sensibilidad hacia el dolor a los organismos vivos que poseen capacidad de movimiento -para preservar así las extremidades que en este movimiento están sujetas a disminuir o ser destruidas-, los organismos vivos que no poseen capacidad de movimiento no tienen que encontrarse con objetos contrapuestos, y las plantas en consecuencia no necesitan tener sensibilidad hacia el dolor, y por esta razón sucede que si las rompes no sienten dolor en sus extremidades como sucede con los animales

*En “The Mind of Leonardo da Vinci” (1928), Edward MacCurdy escribe sobre Leonardo:
…La mera idea de permitir la existencia de sufrimiento innecesario, y todavía más la de quitar la vida, era algo que aborrecía. Vasari relata, como ejemplo de su amor por los animales, cómo cuando estaba en Florencia pasaba por lugares donde vendían pájaros y frecuentemente los sacaba de las jaulas con su propia mano, y habiendo pagado a los vendedores el precio que pedían, los dejaba salir volando, devolviéndoles la libertad.
Que este horror por infligir daño era tal que le condujo a hacerse vegetariano se infiere de la referencia que aparece en una carta enviada por Andrea Corsali a Giuliano de Medici, en la que, tras hablarle de una raza hindú llama Gujerats, que no comen nada que contenga sangre ni permiten dañar a ninguna criatura, añade ‘como nuestro Leonardo da Vinci’.

miércoles, 28 de enero de 2015

Reflexiones e Ideas - Fobia a las fobias - Fernando Savater (1947-)

Empecemos por descartar un tópico bobo y falso: "Todas las opiniones son respetables". Pues no, ni mucho menos. Todas las personas deben ser respetadas, eso sí, sean cuales fueren sus opiniones. Si alguien sostiene que dos y dos son cinco, no por ello debe ser encarcelado, ni ejecutado en la plaza pública (tampoco recomendado como profesor de aritmética). Pero su opinión puede y debe ser refutada, rechazada y, si viene al caso, ridiculizada. Las opiniones o creencias no son propiedad intangible de cada cual, porque en cuanto se expresan pueden y deben ser discutidas (etimológicamente, zarandeadas como quien tira de un arbusto para comprobar la solidez de sus raíces).
Todo el progreso intelectual humano viene de la discusión de opiniones santificadas por la costumbre o la superstición. En las democracias, el precio que pagamos por poder expresar sin tapujos nuestras opiniones y creencias es el riesgo de verlas puestas en solfa por otros. Nadie tiene derecho a decir que, quien lo hace, le "hiere" en su fe o en lo más íntimo. Hay que aceptar la diferencia entre nuestra integridad física o nuestras posesiones materiales y las ideas que profesamos. Quien no las comparte o las toma a chufla no nos está atacando como si nos apuñalase. Al contrario, al desmentirnos es guardián de nuestra cordura, porque nos obliga a distinguir entre lo que pensamos y lo que somos. Por lo demás, recordemos a Thomas Jefferson, cuando decía, más o menos, "Si mi vecino no roba mi bolsa o quiebra mi pierna, me da igual que crea en un dios, en tres o en ninguno".
Se ha puesto de moda que quienes detestan ver sus opiniones ridiculizadas o discutidas lo atribuyan a una "fobia" contra ellos. Llamarla así es una forma de convertir cualquier animadversión, por razonada que esté, en una especie de enfermedad o plaga social. Pero, como queda dicho, la fobia consiste en perseguir con saña a personas, no en rechazar o zarandear creencias y costumbres. Lo curioso es que la apelación a las "fobias" es selectiva: no he oído hablar de "nazifobia" para descalificar a quienes detestamos a los nazis, ni de "lepenfobia" para los que no quieren manifestarse por París con Marine Le Pen y sus huestes (actitud por cierto que me parece más fóbica que democráticamente razonable). Pues bien, no es fobia antisemita oponerse a la política de Israel en Gaza, ni fobia anticatalana cuestionar las manipulaciones de los nacionalistas en Cataluña, ni fobia antivasca denunciar a ETA y sus servicios auxiliares.
También sobran argumentos contra la teoría y práctica del islam, lo mismo que no faltan contra el catolicismo. Si no hubiera sido por los adversarios que no respetaron las creencias religiosas, seguiría habiendo aún sacrificios humanos. Los semilistillos que se encrespan si se invoca un "derecho a la blasfemia" quieren un Occidente sin Voltaire o Nietzsche y comprenden que se quemase a Giordano Bruno. Si un particular o una institución se sienten calumniados, insultados o difamados harán bien en acudir a defender su causa ante los tribunales. Pero, por favor, sin atribuir fobias a quienes les llevan la contraria, a modo de coraza que les dispense de argumentar.

martes, 27 de enero de 2015

Esperanto - Parolado de L. Zamenhof en la Dua Universala Kongreso - Svislando, Ĝenevo (la 28an de aŭgusto 1906)








   
La Dua Kongreso Esperantista en Ĝenevo (la 28an de aŭgusto 1906) - Kompleta parolado de L. Zamenhof

Estimataj sinjorinoj kaj sinjoroj! Mi esperas, ke mi plenumos la deziron de ĉiuj alestantoj, se en la momento de la malfermo de nia dua kongreso mi esprimos en la nomo de vi ĉiuj mian koran dankon al la brava Svisa lando por la gastameco, kiun ĝi montris al nia kongreso, kaj al lia Moŝto la Prezidanto de la Svisa Konfederacio, kiu afable akceptis antaŭ du monatoj nian delegitaron. Apartan saluton al la urbo Ĝenevo, kiu jam multajn fojojn glore enskribis sian nomon en la historion de diversaj gravaj internaciaj aferoj.
   
Permesu al mi ankaŭ esprimi en la nomo de vi ĉiuj koran dankon al la organizintoj de la nuna kongreso, al la sindonaj Svisaj Esperantistoj, kiuj tiel multe kaj senlace laboris en la daŭro de la pasinta jaro, fondis preskaŭ en ĉiuj urboj de la Svisa lando grupojn Esperantistajn kaj diligente faris ĉion, kion ili povis, por sukcesa pretigo de nia kongreso; al la Provizora Centra Organiza Komitato, kiu precipe en la persono de sia prezidanto tiel energie laboris kaj tiel diligente zorgis pri ĉiuj preparoj; fine - sed certe ne malplej grave - al tiuj kaŝitaj amikoj, kiuj per malavara fondo de la Centra Oficejo donis fortikan fundamenton por ĉiuj plej gravaj laboroj.
   
Sinjorinoj kaj sinjoroj! Ĉe la malfermo de nia kongreso vi atendas de mi ian parolon; eble vi atendas de mi ion oficialan, ion indiferentan, palan kaj senenhavan, kiel estas ordinare la oficialaj paroloj. Tian parolon mi tamen ne povas doni al vi. Mi ĝenerale ne amas tiajn parolojn, sed precipe nun, en la nuna jaro, tia senkolora oficiala parolo estus granda peko de mia flanko. Mi venas el lando, kie nun multaj milionoj da homoj malfacile batalas por libereco, por la plej elementa homa libereco, por la rajtoj de homo. Pri tio ĉi mi tamen ne parolus al vi; ĉar se kiel privata homo ĉiu el vi eble sekvas kun intereso la malfacilan bataladon en la granda multemiliona lando, tamen kiel Esperantistojn tiu ĉi batalado ne povus vin tuŝi, kaj nia kongreso havas nenion komunan kun aferoj politikaj. Sed krom la batalado pure politika, en la dirita lando estas nun farata io, kio nin kiel Esperantistojn ne povas ne tuŝi: ni vidas en tiu lando kruelan bataladon inter la gentoj. Tie ne homo de unu lando pro politikaj patrolandaj interesoj atakas homojn de alia lando - tie la naturaj filoj de sama lando ĵetas sin kiel kruelaj bestoj kontraŭ la tiel same naturaj filoj de tiu sama lando nur tial, ĉar ili apartenas al alia gento.
   
Ĉiutage estingiĝis tie multe da homaj vivoj per batalado politika, sed multe pli da homaj vivoj estingiĝas tie ĉiutage per batalado intergenta. Terura estas la stato de aferoj en la multelingva Kaŭkazo, terura estas la stato en la Okcidenta Rusujo. Malbenita, milfoje malbenita estu la intergenta malamo! Kiam mi estis ankoraŭ infano, mi, en la urbo Bielostok, rigardadis kun doloro la reciprokan fremdecon, kiu dividas inter si la naturajn filojn de sama lando kaj sama urbo. Kaj mi revis tiam, ke pasos certa nombro da jaroj, kaj ĉio ŝanĝiĝos kaj boniĝos. Kaj pasis efektive certa nombro da jaroj, kaj anstataŭ miaj belaj sonĝoj mi ekvidis teruran efektivaĵon: en la stratoj de mia malfeliĉa urbo de naskiĝo sovaĝaj homoj kun hakiloj kaj feraj stangoj sin ĵetis kiel plej kruelaj bestoj kontraŭ trankvilaj loĝantoj, kies tuta kulpo konsistis nur en tio, ke ili parolis alian lingvon kaj havis alian gentan religion, ol tiuj ĉi sovaĝuloj. Pro tio oni frakasis la kraniojn, kaj elpikis la okulojn al viroj kaj virinoj, kadukaj maljunuloj kaj senhelpaj infanoj! Mi ne volas rakonti al vi la terurajn detalojn de la bestega Bielostoka buĉado; al vi kiel al Esperantistoj mi volas nur diri, ke terure altaj kaj dikaj estas ankoraŭ la interpopolaj muroj, kontraŭ kiuj ni batalas.
   
Oni scias, ke ne la Rusa gento estas kulpa en la besta buĉado en Bielostok kaj multaj aliaj urboj, ĉar la Rusa gento neniam estias kruela kaj sangavida; oni scias, ke ne la Tataroj kaj Armenoj estas kulpaj en la konstanta buĉado, ĉar ambaŭ gentoj estas gentoj trankvilaj, ne deziras altrudi al iu sian regadon, kaj la sola, kion ili deziras, estas nur, ke oni lasu ilin trankvile vivi. Oni scias nun tute klare, ke kulpa estas aro da abomenindaj krimuloj, kiuj per diversaj kaj plej malnoblaj rimedoj, per amase dismetataj mensogoj kaj kalumnioj arte kreas teruran malamon inter unuj gentoj kaj aliaj. Sed ĉu la plej grandaj mensogoj kaj kalumnioj povus doni tiajn terurajn fruktojn, se la gentoj sin reciproke bone konus, se inter ili ne starus altaj kaj dikaj muroj, kiuj malpermesas al ili libere komunikiĝadi inter si kaj vidi, ke la membroj de aliaj gentoj estas tute tiaj samaj homoj, kiel la membroj de nia gento, ke ilia literaturo ne predikas iajn terurajn krimojn, sed havas tiun saman etikon kaj tiujn samajn idealojn kiel nia? Rompu, rompu la murojn inter la popoloj, doni al ili la eblon, libere konatiĝi kaj komunikiĝi sur neŭtrala fundamento, kaj nur tiam povos malaperi tiaj bestaĵoj, kiujn ni nun vidas en diversaj lokoj!
   
Ni ne estas tiel naivaj, kiel pensas pri ni kelkaj personoj; ni ne kredas, ke neŭtrala fundamento faros el la homoj anĝelojn; ni scias tre bone, ke la homoj malbonaj ankaŭ poste restos malbonaj; sed ni kredas, ke komunikiĝado kaj konatiĝado sur neŭtrala fundamento forigos almenaŭ la grandan amason de tiuj bestaĵoj kaj krimoj, kiuj estas kaŭzataj ne de malbona volo, sed simple de sinnekonado kaj de devigata sinaltrudado.
   
Nun, kiam en diversaj lokoj de la mondo la batalado inter la gentoj fariĝis tiel kruela, ni, Esperantistoj, devas labori pli energie ol iam. Sed por ke nia laborado estu fruktoporta, ni devas antaŭ ĉio bone klarigi al ni la internan ideon de la Esperantismo. Ni ĉiuj senkonscie ofte aludadis tiun ĉi ideon en niaj paroloj kaj verkoj, sed neniam parolis pri ĝi pli klare. Estas jam tempo, ke ni parolu pli klare kaj precize.
   
El la deklaracio unuanime akceptita en la Boulogne'a kongreso, ni ĉiuj scias, kio estas la Esperantismo en rilato praktika; el tiu ĉi deklaracio ni ankaŭ scias, ke "Esperantisto estas nomata ĉiu persono, kiu uzas la lingvon Esperanto tute egale, por kiaj celoj li ĝin uzas". Esperantisto sekve estas ne sole tiu persono, kiu uzas Esperanton sole kaj ekskluzive por celoj praktikaj; Esperantisto ankaŭ estas persono, kiu uzas Esperanton, por gajni per ĝi monon; Esperantisto estas persono, kiu uzas Esperanton nur por amuziĝadi; Esperantisto fine estas eĉ tiu persono, kiu uzas Esperanton por celoj plej malbonaj kaj malamaj. Sed krom la flanko praktika, deviga por ĉiuj kaj montrita en la deklaracio, la Esperantismo havas ankoraŭ alian flankon, ne devigan, sed multe pli gravan, flankon idean. Tiun ĉi flankon diversaj Esperantistoj povas klarigi al si en la plej diversa maniero kaj en la plej diversaj gradoj. Tial, por eviti ĉiun malpacon, la Esperantistoj decidis, lasi al ĉiu plenan liberecon akcepti la internan ideon de la Esperantismo en tiu formo kaj grado, kiel li mem deziras, aŭ - se li volas - eĉ tute ne akcepti por la Esperantismo ian ideon. Por demeti de unuj Esperantistoj ĉian respondecon por la agoj kaj idealoj de aliaj Esperantistoj, la Bulonja deklaracio precizigis la oficialan, de ĉiuj sendispute akceptitan esencon de la Esperantismo kaj aldonis la sekvantajn vortojn: "Ĉiu alia espero aŭ revo, kiun tiu aŭ alia persono ligas kun la Esperantismo, estas lia afero pure privata, por kiu la Esperantismo ne respondas". Sed bedaŭrinde la vorton "privata" kelkaj amikoj-Esperantistoj klarigis al si en la senco de "malpermesata", kaj tiamaniere, anstataŭ konservi por la interna ideo de la Esperantismo la eblon tute libere disvolviĝi, ili volis tiun ideon tute mortigi.
   
Se ni, batalantoj por Esperanto, propravole donis al la vasta mondo plenan rajton rigardi Esperanton nur de ĝia flanko praktika kaj uzadi ĝin nur por nia utilo, tio ĉi kompreneble al neniu donas la rajton postuli, ke ni ĉiuj vidu en Esperanto nur aferon praktikan. Bedaŭrinde en la lasta tempo inter la Esperantistoj aperis tiaj voĉoj, kiuj diras: "Esperanto estas nur lingvo; evitu ligi eĉ tute private la Esperantismon kun ia ideo, ĉar alie oni pensos ke ni ĉiuj havas tiun ideon, kaj ni malplaĉos al diversaj personoj, kiuj ne amas tiun ideon!" Ho kiaj vortoj! El la timo, ke ni eble ne plaĉos al tiuj personoj, kiuj mem volas uzi Esperanton nur por aferoj praktikaj por ili, ni devas ĉiuj elŝiri el nia koro tiun parton de la Esperantismo, kiu estas la plej grava, la plej sankta, tiun ideon, kiu estis la ĉefa celo de la afero de Esperanto, kiu estis la stelo, kiu ĉiam gvidadis ĉiujn batalantojn por Esperanto! Ho, ne, ne, neniam! Kun energia protesto ni forĵetas tiun ĉi postulon. Se nin, la unuajn batalantojn por Esperanto, oni devigos, ke ni evitu en nia agado ĉion idean, ni indigne disŝiros kaj bruligos ĉion, kion ni skribis por Esperanto, ni neniigos kun doloro la laborojn kaj oferojn de nia tuta vivo, ni forĵetos malproksimen la verdan stelon, kiu sidas sur nia brusto, kaj ni ekkrios kun abomeno: "Kun tia Esperanto, kiu devas servi ekskluzive nur al celoj de komerco kaj praktika utileco, ni volas havi nenion komunan!" Venos iam la tempo, kiam Esperanto, fariĝinte posedaĵo de la tuta homaro, perdos sian karakteron idean; tiam ĝi fariĝos jam nur lingvo, oni jam ne batalados por ĝi, oni nur tirados el ĝi profiton. Sed nun, kiam preskaŭ ĉiuj Esperantistoj estas ankoraŭ ne profitantoj, sed nur batalantoj, ni ĉiuj konscias tre bone, ke al laborado por Esperanto instigas nin ne la penso pri praktika utileco, sed nur la penso pri la sankta, granda kaj grava ideo, kiun lingvo internacia en si enhavas. Tiu ĉi ideo - vi ĉiuj sentas ĝin tre bone - estas frateco kaj justeco inter ĉiuj popoloj. Tiu ĉi ideo akompanadis Esperantismon de la unua momento de ĝia naskiĝo ĝis la nuna tempo. Ĝi instigis la aŭtoron de Esperanto, kiam li estis ankoraŭ malgranda infano; kiam antaŭ dudek ok jaroj rondeto de junaj diversgentaj gimnazianoj festis la unuan signon de vivo de la estonta Esperanto, ili kantis kanton, en kiu post ĉiu strofo estis ripetataj la vortoj: "malamikeco de la nacioj, falu, falu, jam estas tempo".
   
Nia himno kantas pri la "nova sento, kiu venis en la mondon", ĉiuj verkoj, vortoj kaj agoj de la iniciatoro kaj de la nunaj Esperantistoj ĉiam spiras tute klare tiun saman ideon. Neniam ni kaŝis nian ideon, neniam povis esti eĉ la plej malgranda dubo pri ĝi, ĉar ĉiu parolis pri ĝi, kaj sindone laboris. Kial do aliĝis al ni la personoj, kiuj vidas en Esperanto "nur lingvon"? Kial ili ne timis, ke la mondo kulpigos ilin pri granda krimo, nome pri la deziro, helpi al iom-post-ioma unuiĝo de la homaro? Ĉu ili ne vidas, ke iliaj paroloj estas kontraŭaj al iliaj propraj sentoj kaj ke ili senkonscie revas pri tio sama, pri kio ni revas, kvankam pro neĝusta timo antaŭ sensencaj atakantoj ili penas tion ĉi nei?
   
Se mi, la tutan pli bonan parton de mia vivo memvole pasigis en grandaj suferoj kaj oferoj kaj ne rezervis por mi eĉ ian rajton de aŭtoreco - ĉu mi faris tion ĉi pro ia praktika utileco? Se la unuaj Esperantistoj pacience elmetadis sin ne sole al konstanta mokado, sed eĉ al grandaj oferoj, kaj ekzemple unu malriĉa instruistino longan tempon suferis malsaton, nur por ke ŝi povu ŝpari iom da mono por la propagando de Esperanto - ĉu ili ĉiuj faris tion ĉi pro ia praktika utileco?
   
Se ofte personoj alforĝitaj al la lito de morto skribadis al mi, ke Esperanto estas la sola konsolo de ilia finiĝanta vivo, ĉu ili pensis tiam pri ia praktika utileco? Ho, ne, ne, ne! Ĉiuj memoris nur pri la interna ideo entenata en la Esperantismo; ĉiuj ŝatis Esperanton ne tial, ke ĝi alproksimigas reciproke la korpojn de la homoj, eĉ ne tial, ke ĝi alproksimigas la cerbojn de la homoj, sed nur tial, ke ĝi alproksimigas iliajn korojn.
   
Vi memoras, kiel forte ni ĉiuj estis entuziasmigitaj en Bulonjo ĉe l' Maro. Ĉiuj personoj, kiuj partoprenis en la tiea kongreso, konservis pri ĝi la plej agrablan kaj plej entuziasman memoron por la tuta vivo, ĉiuj ĝin nomas "la neforgesebla kongreso". Kio do tiel entuziasmigis la membrojn de la kongreso? Ĉu la amuzoj per si mem? Ne, ĉiu ja povas havi sur ĉiu paŝo multe pli grandajn amuzojn, aŭskulti teatraĵojn kaj kantojn multe pli bonajn kaj plenumatajn ne de nespertaj diletantoj, sed de plej perfektaj specialistoj! Ĉu nin entuziasmigis la granda talento de la parolantoj? Ne; ni tiajn ne havis en Bulonjo. Ĉu la fakto, ke ni komprenis nin reciproke? Sed en ĉiu kongreso de samnacianoj ni ja komprenas nin ne malpli bone, kaj tamen nenio nin entuziasmigas. Ne, vi ĉiuj sentas tre bone, ke nin entuziasmigis ne la amuzoj per si mem, ne la reciproka sinkomprenado per si mem, ne la praktika utileco, kiun Esperanto montris, sed la interna ideo de la Esperantismo, kiun ni ĉiuj sentis en nia koro. Ni sentis, ke komenciĝas la falado de la muroj inter la popoloj, ni sentis la spiriton de ĉiuhoma frateco. Ni konsciis tre bone, ke ĝis la fina malapero de la muroj estas ankoraŭ tre kaj tre malproksime; sed ni sentis, ke ni estas atestantoj de la unua forta ekbato kontraŭ tiuj muroj; ni sentis, ke antaŭ niaj okuloj flugas ia fantomo de pli bona estonteco, fantomo ankoraŭ tre nebula, kiu tamen de nun ĉiam pli kaj pli korpiĝados kaj potenciĝados.

Jes, miaj karaj kunlaborantoj! Por la indiferenta mondo Esperanto povas esti nur afero de praktika utileco. Ĉiu, kiu uzas Esperanton aŭ laboras por ĝi, estas Esperantisto, kaj ĉiu Esperantisto havas plenan rajton vidi en Esperanto nur lingvon simplan, malvarman internacian kompreniĝilon, similan al la mara signaro, kvankam pli perfektan. Tiaj Esperantistoj kredeble ne venas al niaj kongresoj aŭ venos al ili nur por celoj esploraj, praktikaj aŭ por malvarma diskutado pri demandoj pure lingvaj, pure akademiaj, kaj ili ne partoprenos en nia ĝojo kaj entuziasmo, kiu eble ŝajnos al ili naiva kaj infana. Sed tiuj Esperantistoj, kiuj apartenas al nia afero ne per sia kapo, sed per sia koro, tiuj ĉiam sentos kaj ŝatos en Esperanto antaŭ ĉio ĝian internan ideon; ili ne timos, ke la mondo moke nomas ilin utopiistoj, kaj la naciaj ŝovinistoj eĉ atakos ilian idealon kvazaŭ krimon; ili estos fieraj pri tiu nomo de utopiistoj. Ĉiu nia nova kongreso fortikigos en ili la amon al la interna ideo de la Esperantismo, kaj iom post iom niaj ĉiujaraj kongresoj fariĝos konstanta festo de la homaro kaj de homa frateco.

lunes, 26 de enero de 2015

Esperanto - Budho minacata (Anthony de Mello)

Budho minacata
Iun tagon, Budho estis mortminacata de bandito nomita Angulimal.

-"Bonvolu unue plenumi mian lastan antaŭmortan deziron," diris Budho.
"Fortranĉu branĉon de tiu arbo."

Unu bato per la glavo, kaj estis farita!

-"Nun, kio?" demandis la bandito.

-"Remetu ĝin," diris Budho.

La bandito ridis. "Vi devas esti freneza pensante ke iu ajn povus fari tion."

-"Tute male," respondis Budho. "Estas vi kiu estas freneza pensante ke
vi estas grandioza ĉar vi kapablas vundi kaj detrui. Tio estas afero de
infanoj. La veraj grandiozuloj scias kiamaniere krei kaj kuraci."

miércoles, 21 de enero de 2015

Derechos animales - Albert Schweitzer (1875-1965)

*No permitáis que nadie pase por alto la carga de su responsabilidad. Mientras tantos animales sigan siendo maltratados, mientras los lamentos de los animales sedientos en los vagones de carga se enmudezcan, mientras tanta brutalidad prevalezca en nuestros mataderos, todos nosotros seremos culpables. Cada cosa que vive tiene valor como ser vivo, como una de las manifestaciones del misterio de esta vida.

*Cuando los animales soportan agonías inimaginables por parte de los hombres sin corazón, cuando hay tanto maltrato a los animales, nadie debería ser indiferente, nadie debería permitir, si es que puede impedirlo, este dolor y este sufrimiento. Un hombre ético no desgarra la hoja del árbol ni corta la flor, y es cuidadoso para no destruir un insecto al caminar.

*La moral cristiana ha limitado sus prescripciones exclusivamente a los hombres y ha dejado al mundo animal sin derechos. Sólo hay que ver cómo nuestra plebe cristiana se comporta con los animales, cómo los mata sonriendo y orando a Dios sin sentido, después de haber mutilado y martirizado a sus victimas. Se podría decir en verdad que los hombres son los demonios de la tierra y los animales sus almas atormentadas.

*Cuando ayudo a un insecto a salir de sus problemas lo único que estoy haciendo es quitar algo de la culpa contraída por los crímenes de la humanidad contra los animales.

*Debemos luchar contra el espíritu de inconsciencia cruel con la que tratamos a los animales. Los animales sufren tanto como nosotros. La verdadera humanidad no nos permite imponerles tales sufrimientos. Es nuestro deber hacer que todo el mundo lo reconozca.

*Hasta que no extendamos nuestro círculo de compasión a todos los seres vivos, el hombre no hallará la paz para sí mismo.

*Mi punto de vista es que todos aquellos que estamos a favor de los animales dejemos totalmente el consumo de carne y también hablemos en contra de él. De esta manera puede llamarse la atención sobre el problema que ha sido planteado tan tarde.

*No me importa si un animal es capaz de razonar. Sólo sé que es capaz de sufrir, y por ello lo considero mi prójimo.

*Es la compasión del hombre hacia los animales lo que le hace un verdadero hombre.

martes, 20 de enero de 2015

Esperanto - Kio estas bonŝanco?

Kio estas bonŝanco?
Iam vivis farmisto kiu loĝis en malriĉa kampara vilaĝo. La farmisto
estis konsiderata bonfarta, ĉar li posedis ĉevalon kiun li uzis por plugi
kaj ankaŭ por transporti diversajn aferojn.

Iun tagon lia ĉevalo malaperis. Ĉiuj najbaroj kompatis lin, sed la
farmisto diris nur "Aĥ, kio estas bonŝanco kaj kio estas malbonŝanco?"

Kelkajn tagojn poste, la ĉevalo revenis, akompanata de du aliaj,
sovaĝaj ĉevaloj. La najbaroj trovis ke li nekredeble bonŝancis, sed la
farmisto diris nur: "Aĥ, kio estas bonŝanco kaj kio estas malbonŝanco?"

La tagon poste, la filo de la farmisto provis rajdi unu el la sovaĝajn
ĉevalojn. La ĉevalo deĵetis lin kaj la filo rompis kruron. La najbaroj
ofertis sian kompaton pro la malfeliĉo, sed la farmisto diris nur: "Aĥ,
kio estas bonŝanco kaj kio estas malbonŝanco?"

Unu semajnon poste venis militistoj al la vilaĝo por rekruti junajn
virojn por la devigita militservo. La filon de la farmisto ili ne volis pro
lia rompita kruro. Kiam la najbaroj diris al li ke li tamen ja bonŝancis, la
farmisto diris nur: "Aĥ, kio estas bonŝanco kaj kio estas malbonŝanco?"

http://movado-sen-nomo.kunvivanto.de/

lunes, 19 de enero de 2015

Esperanto - Kial ni krias kiam ni koleras?

Kial ni krias kiam ni koleras?
Hindua saĝulo kiu vizitis la riveron Gango por bani sin, vidis grupon de
familianoj kiuj kriis unu al la alia. Li turnis sin al siaj lernantoj, ridetis
kaj demandis: "Kial tiuj ĉi homoj krias unu al la alia kiam ili koleras?"

La lernantoj cerbumis dum iom da tempo, ĝis kiam unu el ili diris: "Ĉar
ni perdas nian trankvilon, ni krias."

"Sed kial krii se la persono staras apud vi? Eblas same bone diri la
direndaĵon mallaŭte," diris la saĝulo.

La lernantoj donis diversajn respondojn, sed neniu respondo povis
kontentigi la aliajn lernantojn.

Finfine la saĝulo donis la jenan klarigon: "Kiam du homoj koleras,
estiĝas distanco inter iliaj koroj. Por malgrandigi tiun distancon, ili
devas krii unu al la alia. Ju pli ili koleras, despli ili devas krii por aŭdi
unu la alian, por ke la distanco inter ili malgrandiĝu.

Kio okazas kiam du homoj amas unu la alian? Ili ne krias, ili parolas
mallaŭte, ĉar iliaj koroj estas proksime konektitaj. La distanco inter la
koroj estas ege malgranda aŭ eĉ ne ekzistas."

La saĝulo daŭrigis sian klarigon: "Kiam ili ankoraŭ pli amas unu la
alian, kio okazas? Ili ne plu parolas, sed flustras unu al la alia kaj
tiumaniere ankoraŭ pli proksimiĝas. Finfine ili eĉ ne plu devas flustri,
rigardo sufiĉas por kompreni unu la alian. Jen kiel kondutas du
personoj kiuj amas unu la alian."

Li rigardis siajn lernantojn kaj konkludis: "Do kiam vi diskutas, atentu
pri tio ke viaj koroj ne distanciĝu unu de la alia. Ne diru vortojn kiuj
ankoraŭ pli grandigas la distancon. Alikaze la distanco fariĝos tiel
granda, ke vi ne plu retrovos la vojon por reiri."

http://movado-sen-nomo.kunvivanto.de/

domingo, 18 de enero de 2015

Derechos animales - Jiddu Krishnamurti (1895-1986)

*A los seres humanos les gusta matar, ya sea matarse entre ellos o matar en lo profundo del bosque, a un inocente ciervo de ojos brillantes, a un tigre que ha cobrado una presa de ganado; atropellan deliberadamente con el automóvil a una serpiente que se halla en el camino, arman una trampa y en ella caen un lobo o un coyote. Personas bien vestidas salen riendo provistas de sus valiosas escopetas y matan pájaros que recientemente estaban llamándose unos a otros. Un muchacho mata con su carabina neumática a un parlanchín grajo azul y los mayores que lo rodean jamás tienen una palabra de compasión, no lo reprenden, por el contrario, elogian su buena puntería. Matar por lo que llaman deporte, matar para comer, matar por el país de uno, matar por la paz. No hay mucha diferencia entre estas cosas. Justificarlas no es la respuesta. Solo hay una: no matar.

*En occidente, pensamos que los animales existen para el bien de nuestros estómagos o para satisfacer nuestro placer de matar o para nuestros abrigos de piel. En oriente se ha enseñado durante siglos y todos los padres lo han repetido: no mates, sé piadoso, sé compasivo. Aquí, consideran que los animales carecen de alma, de modo que pueden matárselos con impunidad, allá, consideran que los animales tienen alma, de modo que los estiman y dejan que sus corazones conozcan el amor. Comer animales, pájaros, es visto aquí como algo normal, como una cosa natural aprobada por la iglesia y por los anuncios comerciales, allá no lo es, y las personas reflexivas, religiosas, por tradición y cultura no lo hacen, pero eso también se está acabando rápidamente. Aquí siempre hemos matado en el nombre de Dios y del país, y ahora eso ocurre en todas partes. La matanza se está extendiendo, casi de la noche a la mañana las antiguas culturas son dejadas de lado, y se nutren cuidadosamente y se fortalecen la eficiencia, la crueldad y los medios de destrucción. La paz no está en el político o en el sacerdote, ni con el abogado o el policía. La paz es un estado de la mente, un estado que existe cuando hay amor.

*Si uno pierde el contacto con la naturaleza, pierde el contacto con la humanidad. Si no hay relacion con la naturaleza, nos convertimos en asesinos; entonces matamos a cachorros de foca, a las ballenas, a los delfines y al hombre,  ya sea por provecho propio, por "deporte", por comida o en aras del conocimiento. Entonces la naturaleza se asusta de nosotros y repliega su belleza. Podremos hacer largas caminatas por los bosques o acampar en lugares encantadores, pero somos asesinos y así hemos perdido la amistad de la naturaleza. Es probable que no estemos relacionados con nada, ni siquiera con nuestra esposa o nuestro marido.

*Si pudiéramos establecer una relación profunda y duradera con la naturaleza, jamás mataríamos a un animal para satisfacer nuestro apetito, jamás haríamos daño a un mono, a un perro, a un conejillo de indias practicando en ellos la vivisección para nuestro propio beneficio. Encontraríamos otros medios para curar nuestras heridas, nuestros cuerpos. Pero la curación de la mente es algo por completo distinto.

sábado, 17 de enero de 2015

Derechos animales - Plutarco (50-125)

*¿Puedes realmente preguntar por qué razón Pitágoras se abstenía de comer carne? Por mi parte, más bien me asombro y me pregunto, por qué gran accidente y en qué estado mental, el primer hombre utilizó su boca para desgarrar y llevar sus labios a la carne de una criatura muerta, tendió su mesa con cuerpos muertos y pálidos y se aventuró a llamar alimento y nutrición a esos seres que en un momento se alegraron, lloraron, se movieron y vivieron...¿Cómo pudieron sus ojos soportar la matanza cuando sus gargantas eran cortadas y sus miembros descuartizados? ¿Cómo pudo su nariz soportar esos olores? ¿Cómo es que esa contaminación no trastornó su gusto y pudo beber jugos y serúmenes de heridas mortales?...Ciertamente, no comemos leones o lobos por autodefensa, por el contrario, matamos criaturas dóciles que ni siquiera tienen dientes para dañarnos.

*Decís que las fieras son crueles pero vosotros lo sois aún más, pues mientras ellas matan y devoran por necesidad, vosotros lo hacéis sólo por vicio.

*Pero nada nos conmueve de los desgraciados animales, ni su bello colorido, ni la dulzura de su voz melodiosa, ni la sutileza de su inteligencia, ni la limpieza de su vida, ni la vivacidad de los sentidos y el entendimiento; y así, por un poco de carne, les privamos de la existencia, les arrebatamos el sol, la luz, y el curso de la vida a la que la naturaleza les había destinado.

*¡Cuidado con nuestra salvaje inhumanidad! Es algo terrible ver las mesas de los ricos tendidas con ese despliegue de cadáveres.

*Si dices que has nacido para comer carne, entonces mata con tu propio esfuerzo lo que quieres comer, hazlo sin la ayuda de armas ni cuchillos.

*Los hombres no deberían nunca abandonarse tanto hasta el punto de tratar a las criaturas vivas como zapatos viejos y utensilios inertes y gastados que se tiran cuando ya no funcionan más.

miércoles, 14 de enero de 2015

Derechos animales - Arthur Schopenhauer (1788-1860)

*La compasión hacia los animales está íntimamente ligada con la bondad de carácter, de tal suerte que se puede afirmar seguro que quien es cruel con los animales, no puede ser buena persona.

*Una compasión sin límites por todos los seres vivos es la prueba más firme y segura de la buena conducta moral.

*La moral cristiana ha limitado sus prescripciones exclusivamente a los hombres y ha dejado al mundo animal sin derechos. Sólo hay que ver cómo nuestra plebe cristiana se comporta con los animales, cómo los mata sonriendo y totalmente sin sentido, o cómo los mutila y martiriza, cómo fatiga al máximo a sus propios caballos viejos para sacarles la última médula de sus pobres huesos, hasta que mueren a causa de los golpes. Se podría decir en verdad que los hombres son los demonios de la tierra y los animales sus almas atormentadas.

*El mundo no es una obra mal hecha y los animales no son un producto de fábrica para nuestro uso.

*El hombre ha hecho de la Tierra un infierno para los animales. A los animales no les debemos compasión sino justicia.

*La suposición de que los animales no tienen derechos, y la ilusión de que nuestro trato hacia ellos no tiene una importancia moral, es un claro ejemplo de la barbarie y de la crueldad de Occidente. La compasión universal es la única garantía de moralidad.

martes, 13 de enero de 2015

Derechos animales - F. Voltaire (1694-1778)

*Es increíble y vergonzoso que ni predicadores ni moralistas eleven su voz contra la bárbara costumbre de asesinar animales y además comérselos. Cierto es que ese atroz baño de sangre que tiene lugar ininterrumpidamente en los mataderos y cocinas, ya no nos parece un mal. Por el contrario, consideramos estas atrocidades, que a menudo resultan pestilentes, como una bendición del Señor y le damos las gracias en nuestras oraciones por nuestros asesinatos.

*La caza es uno de los medios más seguros para matar los sentimientos de los hombres para con los semejantes.

*¿Puede haber acaso algo más repugnante que alimentarse con­tinuamente de carne de cadáveres?

*Qué mentalidad pobre hay que tener para decir que los animales son máquinas carentes de sentimientos y de entendimiento.

viernes, 9 de enero de 2015

Cine Ciencia Ficción - Red planet Mars (Marte, el planeta rojo)

FICHA TÉCNICA

Nacionalidad: USA
Año: 1952
Duración: 87 min
Color: Blanco y negro
Director: Harry Horner
Guión: Anthony Veiller, John L. Balderston, John Hoare
Productor: Donald Hyde, Anthony Veiller
Música: Mahlon Merrick
Fotografía: Joseph F. Biroc
Reparto: Peter Graves, Andrea King, Herbert Berghof, Orley Lindgren, Bayard Veiller, Walter Sande, Marvin Miller, Willis Bouchey, Morris Ankrum

Sinopsis
Un científico intercepta una retransmisión desde Marte que indica que el planeta rojo es toda una utopía comunista. Esta información da la vuelta al planeta y podría significar el triunfo final de la Unión Soviética sobre el mundo libre. Se descubre que todo era un plan de un malvado ex nazi que pretendía incitar a la guerra. Sin embargo, un nuevo mensaje es recibido y este sí que procede de Marte.

Curiosidades
-Resulta curiosa la plantilla de guionistas. Mientras que Balderston es todo un peso pesado del terror, habiendo intervenido en la escritura de casi todas las películas clásicas de monstruos de la Universal, John Hoare sólo ha participado en “Red planet Mars”.



 



Carteles de la película en:
http://pizarradelespectador.blogspot.com.es/2013/01/carteles-cine-ciencia-ficcion-21-red.html